INWAZYJNE GATUNKI OBCE (IGO)
Inwazyjne gatunki obce (IGO) to rośliny, zwierzęta, patogeny i
inne organizmy, które nie są rodzime dla ekosystemów i mogą powodować szkody w środowisku lub gospodarce, lub też negatywnie oddziaływać na zdrowie człowieka. W szczególności IGO oddziałują negatywnie na różnorodność biologiczną, w tym na zmniejszenie populacji lub eliminowanie gatunków rodzimych, poprzez konkurencję pokarmową, drapieżnictwo lub przekazywanie patogenów oraz zakłócanie funkcjonowania ekosystemów. W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o gatunkach obcych na posiadaczy gatunków IGO nałożone zostały obowiązki związane z zezwoleniami na przetrzymywanie takich gatunków.
Osoby nie posiadające zezwolenia na przetrzymywanie IGO
Do 18 czerwca 2022 należy:
- zdecydować się na dalsze przetrzymywanie i złożyć wniosek o wydanie zezwolenia na przetrzymywanie i przemieszczanie / transport zwierzęcia albo
- przekazać zwierzę podmiotowi posiadającemu stosowne zezwolenie lub do azylu dla zwierząt albo
- oddać zwierzę do uśmiercenia (uśpienia) przez lekarza weterynarii oraz poinformować o tym w terminie 7 dni regionalnego dyrektora ochrony środowiska.
Osoby posiadające zezwolenie wydane przed wejściem w życie ustawy o IGO
Do 19 grudnia 2022 należy:
- zdecydować się na dalsze przetrzymywanie:
- w przypadku IGO stanowiących zagrożenie dla Unii – uzyskać nowe zezwolenie od Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska;
- w przypadku IGO stwarzających zagrożenie dla Polski wystarczy dotychczasowe zezwolenie o ile zachowuje ważność, albo
- przekazać IGO podmiotowi posiadającemu stosowne zezwolenie lub do azylu dla zwierząt albo
- unieszkodliwić roślinę lub oddać zwierzę do uśmiercenia przez lekarza weterynarii.
W przypadku sprzedaży IGO przetrzymywanych w celach komercyjnych (tzw. zapasów IGO), Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska informuje, że przepisy przejściowe dotyczące zapasu IGO nie mają obecnie zastosowania do IGO stwarzających zagrożenie dla Unii, ponieważ minęły terminy określone w rozporządzeniu UE. Posiadacz zapasu IGO stwarzającego zagrożenie dla Polski nabytego przed 18 grudnia 2021 r. ma prawo bez zezwolenia:
· do 18 grudnia 2023 r. przetrzymywać lub przemieszczać te rośliny i zwierzęta IGO w celu:
– sprzedaży lub przekazania podmiotom prowadzącym badania naukowe, prowadzącym
ochronę ex situ, wykorzystującym IGO do celów medycznych, posiadającym stosowne
zezwolenia;
– uśmiercenia zwierzęcia lub unieszkodliwienia rośliny;
- do 18 grudnia 2022 r. przetrzymywać lub przemieszczać te rośliny i zwierzęta IGO w celu
sprzedaży lub przekazania podmiotom do celów niekomercyjnych, posiadającym stosowne
zezwolenia na ich przetrzymywanie i przemieszczanie.
Posiadacz zapasu IGO powinien zapewnić przetrzymywanie i przemieszczanie zapasu IGO w obiekcie izolowanym oraz podejmować niezbędne środki w celu uniemożliwienia rozmnażania, rozprzestrzeniania się lub ucieczki IGO. Jeśli posiadacz zapasu IGO przez 2 lata nie sprzedał lub nie przekazał IGO, to jest zobowiązany poddać zwierzę uśmierceniu zgodnie z zasadami określonymi w ustawie lub roślinę unieszkodliwieniu, w warunkach uniemożliwiających rozprzestrzenienie się tego zwierzęcia lub tej rośliny. Informację o uśmierceniu zwierzęcia lub unieszkodliwieniu rośliny należy przekazać do regionalnego dyrektora ochrony środowiska w terminie 7 dni.
Naruszenie przepisów dotyczących IGO stwarzających zagrożenie dla Unii/Polski skutkuje popełnieniem przestępstwa lub wykroczenia i wiąże się z obciążaniem administracyjną karą pieniężną do 1 000 000 zł. Posiadacze zapasu IGO, którzy nie zastosują się do ww. schematu postępowania podlegać będą także karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5, a gdy sprawca działa nieumyślnie, podlegać będzie grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Z kolei właściciele zwierząt domowych, którzy nie zastosują się do ww. sposobu postępowania, podlegać także będą karze aresztu albo grzywny.
Każdy kto stwierdzi obecność w środowisku IGO stwarzającego zagrożenie dla Unii lub IGO stwarzającego zagrożenie dla Polski niezwłocznie zgłasza ten fakt wójtowi, burmistrzowi albo prezydentowi miasta, właściwemu ze względu na miejsce stwierdzenia obecności tego IGO w środowisku.
